Łokieć tenisisty, znany również jako zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, to schorzenie, które dotyka zarówno zawodowych sportowców, jak i osoby wykonujące powtarzalne ruchy w pracy czy codziennych czynnościach. W artykule przyjrzymy się bliżej tej dolegliwości, roli ortopedy w procesie leczenia oraz nowoczesnym metodom terapeutycznym, które pozwalają pacjentom szybko powrócić do pełnej sprawności.

Anatomia i przyczyny łokcia tenisisty

Łokieć tenisisty to potoczna nazwa schorzenia, którego medyczny termin to entezopatia przyczepów ścięgien mięśni prostowników nadgarstka. Głównym miejscem zmian jest boczny nadkłykieć kości ramiennej, który poddawany jest przeciążeniom podczas wykonywania powtarzalnych, obciążających ruchów.

Budowa stawu łokciowego

• Kość ramienna, łokciowa i promieniowa tworzą kompleks stawu łokciowego.
• Mięśnie prostowniki nadgarstka przyczepiają się do bocznego nadkłykcia.
• Taśma mięśniowo-ścięgnista przenosi siły działające na przedramię.

W wyniku przeciążenia dochodzi do mikrouszkodzeń włókien ścięgnistych, a następnie do przewlekłego procesu zapalnego. Szczególnie narażone są osoby pracujące przy komputerze, malarze, stolarze oraz sportowcy (tenisiści, golfiści, lekkoatleci).

Diagnostyka i znaczenie konsultacji ortopedycznej

Prawidłowa diagnostyka to klucz do skutecznego leczenia. Odpowiednio przeprowadzony wywiad i badanie fizykalne pozwalają określić stopień zaawansowania zmian oraz wykluczyć inne schorzenia stawu łokciowego.

Badania obrazowe i testy funkcjonalne

• USG – ocena struktury ścięgien i stopnia zapalenia.
• RTG – pozwala wykluczyć zmiany kostne, osteofity czy zwapnienia.
• Rezonans magnetyczny – szczególnie przydatny w trudnych przypadkach.
• Test Thomsona i test Millza – sprawdzają bolesność przy czynnych prostowaniach nadgarstka.

Konsultacja z ortopedą umożliwia zaplanowanie optymalnego schematu terapii. Lekarz dobiera indywidualne ćwiczenia, dobiera aparat ortopedyczny (opaskę uciskową) oraz omawia wskazania do zabiegów inwazyjnych.

Metody leczenia i profilaktyka

Leczenie łokcia tenisisty opiera się na połączeniu terapii zachowawczej z fizjoterapią. W zaawansowanych przypadkach rozważa się interwencję chirurgiczną.

Kluczowe elementy leczenia:

• Rehabilitacja – indywidualnie ukierunkowane ćwiczenia wzmacniające mięśnie przedramienia i poprawiające zakres ruchu.
• Farmakoterapia – niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i miejscowe maści zmniejszające obrzęk.
• Laseroterapia i ultradźwięki – przyspieszają procesy naprawcze tkanek.
• Iniekcje z kwasem hialuronowym lub osoczem bogatopłytkowym – stymulują regenerację ścięgien.
• Terapia manualna – mobilizacje stawu łokciowego i mięśniowo-powięziowe techniki rozluźniają napięcia.

Operacyjne leczenie entezopatii

W przypadkach opornych na leczenie zachowawcze można rozważyć zabieg artroskopowej debridacji lub technikę Maquina. Celem operacji jest usunięcie zmienionych chorobowo włókien ścięgnistych oraz ich rekonstrukcja. Ortopeda podejmuje decyzję o wskazaniu do zabiegu po wyczerpaniu mniej inwazyjnych metod.

Profilaktyka

• Regularne przerwy podczas pracy przy biurku lub narzędziach ręcznych.
• Właściwa ergonomia stanowiska pracy, np. regulowane biurko czy podkładka pod nadgarstek.
• Stopniowe zwiększanie obciążenia przy uprawianiu sportu i właściwa technika uderzeń.
• Wzmacnianie mięśni przedramienia poprzez ćwiczenia izometryczne oraz oporowe z małym obciążeniem.
• Stosowanie opasek uciskowych podczas wzmożonego wysiłku.

Dzięki połączeniu nowoczesnych metod medycznych, precyzyjnej diagnostyki oraz zaangażowania ortopedów i fizjoterapeutów pacjenci z łokciem tenisisty mogą w krótkim czasie odzyskać pełną sprawność. Kluczowa jest systematyczność w rehabilitacji oraz świadomość profilaktyki, co pozwala uniknąć nawrotów schorzenia.