Zespół cieśni nadgarstka jest jednym z najczęściej diagnozowanych schorzeń w obrębie kończyny górnej, dotykającym zarówno osoby aktywnie pracujące fizycznie, jak i te spędzające wiele godzin przy komputerze. Charakteryzuje się bólem, drętwieniem oraz osłabieniem chwytu ręki, co znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie i jakość życia pacjentów. W artykule omówimy, kiedy leczenie zachowawcze zespołu cieśni nadgarstka przestaje być wystarczające i pojawia się konieczność interwencji chirurgicznej.

Rozpoznanie i leczenie zachowawcze

Zespół cieśni nadgarstka (ZCN) jest wynikiem ucisku na nerw pośrodkowy w obrębie cieśni nadgarstka. Diagnoza opiera się przede wszystkim na badaniu klinicznym oraz potwierdzeniu za pomocą badania elektrodiagnostycznego, które pozwala ocenić stopień uszkodzenia nerwu. Leczenie zachowawcze powinno być rozważane jako pierwsza linia terapii, szczególnie w łagodnych i umiarkowanych przypadkach ZCN.

Leczenie zachowawcze może obejmować:

• Stosowanie ortezy nadgarstka, szczególnie w nocy, aby zmniejszyć ucisk na nerw pośrodkowy.
• Modifikację aktywności, która przyczynia się do nasilenia objawów.
• Zastosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego.
• Wykonywanie ćwiczeń rozciągających i wzmacniających pod kierunkiem fizjoterapeuty.

Wiele badań potwierdza skuteczność leczenia zachowawczego, szczególnie w początkowej fazie choroby. Jednakże, w przypadkach, gdy objawy utrzymują się lub nasilają pomimo zastosowania powyższych metod, konieczne może być rozważenie leczenia operacyjnego.

Kiedy operacja jest niezbędna?

Decyzja o przeprowadzeniu operacji zespołu cieśni nadgarstka jest zazwyczaj podejmowana po wyczerpaniu możliwości leczenia zachowawczego, które nie przyniosło oczekiwanej poprawy. Operacja staje się konieczna, gdy:

• Objawy utrzymują się lub nasilają, powodując znaczące ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu i spadek jakości życia.
• W badaniach elektrodiagnostycznych stwierdzono znaczne uszkodzenie nerwu pośrodkowego.
• Pojawiają się objawy neurologiczne, takie jak trwałe drętwienia, osłabienie mięśni dłoni czy zaniki mięśniowe, wskazujące na konieczność szybkiej interwencji w celu uniknięcia trwałego uszkodzenia nerwu.

Operacja polega na przecięciu więzadła poprzecznego nadgarstka, co zmniejsza ucisk na nerw pośrodkowy i przynosi ulgę w objawach. Jest to zabieg stosunkowo prosty i bezpieczny, przeprowadzany najczęściej w znieczuleniu miejscowym. Większość pacjentów odnotowuje znaczną poprawę lub całkowite ustąpienie objawów po operacji.

Warto jednak pamiętać, że jak każda interwencja chirurgiczna, także i operacja ZCN niesie za sobą pewne ryzyko powikłań, takich jak infekcje, uszkodzenie nerwów czy problemy z gojeniem się rany. Dlatego decyzja o operacji powinna być zawsze dokładnie przemyślana i podjęta po konsultacji z doświadczonym ortopedą.

Podsumowanie

Zespół cieśni nadgarstka może znacząco wpłynąć na jakość życia, ograniczając zdolność do pracy i wykonywania codziennych czynności. Wczesne rozpoznanie i odpowiednio dobrane leczenie zachowawcze mogą przynieść ulgę wielu pacjentom. Jednak w przypadkach, gdy objawy są ciężkie lub nie ustępują pomimo leczenia zachowawczego, operacja może być najlepszą opcją, aby przywrócić pełną funkcjonalność ręki i uniknąć trwałego uszkodzenia nerwu. Ważne jest, aby każdy przypadek był indywidualnie oceniany przez specjalistę, który pomoże podjąć najlepszą decyzję terapeutyczną.