Zespół cieśni nadgarstka (CTS) jest jednym z najczęściej występujących schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego, które dotyka miliony ludzi na całym świecie. W niniejszym artykule omówimy metody leczenia zachowawczego tego schorzenia, które mogą pomóc pacjentom uniknąć interwencji chirurgicznej.

Rozpoznanie i objawy zespołu cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka jest wynikiem ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka, co prowadzi do szeregu objawów, które mogą znacznie obniżyć jakość życia pacjenta. Do najczęstszych objawów należą:

• Drętwienie i mrowienie w palcach, zwłaszcza w kciuku, palcu wskazującym i środkowym.
• Ból promieniujący do przedramienia i ramienia.
• Osłabienie mięśni dłoni, co może prowadzić do trudności w chwytaniu przedmiotów.
• Uczucie obrzęku w palcach, mimo braku widocznego obrzęku.

Rozpoznanie CTS opiera się na wywiadzie medycznym, badaniu fizykalnym oraz testach diagnostycznych, takich jak test Phalena, test Tinela czy elektromiografia (EMG). Wczesne rozpoznanie jest kluczowe dla skutecznego leczenia zachowawczego.

Metody leczenia zachowawczego

Unikanie czynników ryzyka

Jednym z pierwszych kroków w leczeniu zachowawczym CTS jest identyfikacja i eliminacja czynników ryzyka, które mogą przyczyniać się do rozwoju schorzenia. Do najczęstszych czynników ryzyka należą:

• Powtarzające się ruchy nadgarstka, takie jak pisanie na klawiaturze, używanie myszy komputerowej czy praca z narzędziami ręcznymi.
• Nieprawidłowa postawa podczas pracy, która może prowadzić do nadmiernego obciążenia nadgarstków.
• Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów czy niedoczynność tarczycy.

Zmiana nawyków i ergonomiczne dostosowanie stanowiska pracy mogą znacznie zmniejszyć objawy CTS i zapobiec dalszemu postępowi choroby.

Ćwiczenia i fizjoterapia

Ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie nadgarstka oraz przedramienia mogą pomóc w łagodzeniu objawów CTS. Fizjoterapeuci często zalecają:

• Ćwiczenia rozciągające, takie jak rozciąganie nadgarstków i palców.
• Ćwiczenia wzmacniające, które pomagają wzmocnić mięśnie przedramienia i dłoni.
• Techniki relaksacyjne, takie jak masaż i terapia manualna, które mogą pomóc w redukcji napięcia mięśniowego.

Regularne wykonywanie tych ćwiczeń może poprawić krążenie krwi w nadgarstku, zmniejszyć obrzęk i poprawić funkcję nerwu pośrodkowego.

Stosowanie ortez i opasek

Ortezy i opaski na nadgarstek mogą pomóc w stabilizacji nadgarstka i zmniejszeniu ucisku na nerw pośrodkowy. Noszenie ortezy w nocy może zapobiec zginaniu nadgarstka podczas snu, co często nasila objawy CTS. W ciągu dnia ortezy mogą być używane podczas wykonywania czynności, które obciążają nadgarstek.

Farmakoterapia

W leczeniu zachowawczym CTS często stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). W niektórych przypadkach lekarze mogą zalecić zastrzyki kortykosteroidowe, które mogą przynieść ulgę w bólu i zmniejszyć stan zapalny. Ważne jest jednak, aby stosować farmakoterapię pod nadzorem lekarza, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych.

Zmiana stylu życia

Zmiana stylu życia może również odegrać kluczową rolę w leczeniu zachowawczym CTS. Zaleca się:

• Utrzymanie zdrowej wagi, ponieważ nadwaga może zwiększać ryzyko rozwoju CTS.
• Regularna aktywność fizyczna, która może poprawić ogólną kondycję mięśni i stawów.
• Unikanie palenia tytoniu, ponieważ nikotyna może wpływać na krążenie krwi i pogarszać objawy CTS.

Zmiana stylu życia może nie tylko pomóc w łagodzeniu objawów CTS, ale także poprawić ogólną jakość życia pacjenta.

Podsumowanie

Leczenie zachowawcze zespołu cieśni nadgarstka może być skuteczne w łagodzeniu objawów i zapobieganiu dalszemu postępowi choroby. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie odpowiednich metod leczenia, takich jak unikanie czynników ryzyka, ćwiczenia i fizjoterapia, stosowanie ortez, farmakoterapia oraz zmiana stylu życia. W przypadku braku poprawy po zastosowaniu leczenia zachowawczego, konieczna może być konsultacja z ortopedą w celu rozważenia interwencji chirurgicznej.