Bóle nadgarstka są częstym problemem, z którym pacjenci zgłaszają się do ortopedów. Diagnostyka różnicowa tych dolegliwości jest kluczowa dla skutecznego leczenia i zapobiegania powikłaniom. W artykule omówimy najczęstsze przyczyny bólów nadgarstka oraz metody diagnostyczne, które pozwalają na ich rozróżnienie.

Najczęstsze przyczyny bólów nadgarstka

Bóle nadgarstka mogą mieć różnorodne przyczyny, od urazów mechanicznych po schorzenia przewlekłe. Poniżej przedstawiamy najczęstsze z nich:

Zespół cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka (CTS) jest jedną z najczęstszych przyczyn bólów nadgarstka. Schorzenie to wynika z ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Objawy obejmują ból, drętwienie i mrowienie w palcach, szczególnie w nocy. Diagnostyka opiera się na badaniu klinicznym oraz testach elektrofizjologicznych, takich jak elektromiografia (EMG).

Zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych

Zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych, znane również jako tendinitis, jest kolejną częstą przyczyną bólów nadgarstka. Może być wynikiem przeciążenia, urazu lub chorób reumatycznych. Objawy obejmują ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości. Diagnostyka opiera się na badaniu klinicznym oraz obrazowaniu, takim jak ultrasonografia czy rezonans magnetyczny (MRI).

Choroba de Quervaina

Choroba de Quervaina to zapalenie pochewek ścięgnistych mięśni prostowników kciuka. Objawia się bólem po stronie promieniowej nadgarstka, nasilającym się przy ruchach kciuka. Diagnostyka obejmuje test Finkelsteina, który polega na zgięciu kciuka i nadgarstka w kierunku łokciowym, co wywołuje ból u pacjentów z tą chorobą.

Urazy mechaniczne

Urazy mechaniczne, takie jak złamania, zwichnięcia czy skręcenia, są również częstą przyczyną bólów nadgarstka. Diagnostyka opiera się na badaniu klinicznym oraz obrazowaniu, takim jak rentgen (RTG) czy tomografia komputerowa (CT). W przypadku złamań konieczne może być również wykonanie rezonansu magnetycznego (MRI) w celu oceny uszkodzeń tkanek miękkich.

Metody diagnostyczne

Skuteczna diagnostyka różnicowa bólów nadgarstka wymaga zastosowania różnych metod diagnostycznych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

Wywiad i badanie kliniczne

Podstawą diagnostyki jest dokładny wywiad i badanie kliniczne. Lekarz powinien zapytać pacjenta o charakter bólu, jego lokalizację, czas trwania oraz czynniki nasilające i łagodzące dolegliwości. Badanie kliniczne obejmuje ocenę ruchomości nadgarstka, siły mięśniowej oraz testy prowokacyjne, takie jak test Phalena czy test Finkelsteina.

Obrazowanie

Obrazowanie jest kluczowym elementem diagnostyki różnicowej bólów nadgarstka. Najczęściej stosowane metody to:

  • Rentgen (RTG) – podstawowe badanie obrazowe, które pozwala na ocenę kości i stawów. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce złamań i zwichnięć.
  • Ultrasonografia (USG) – pozwala na ocenę tkanek miękkich, takich jak ścięgna, więzadła i mięśnie. Jest szczególnie przydatna w diagnostyce zapaleń ścięgien i pochewek ścięgnistych.
  • Rezonans magnetyczny (MRI) – zaawansowane badanie obrazowe, które pozwala na szczegółową ocenę tkanek miękkich oraz kości. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce uszkodzeń tkanek miękkich, takich jak zerwania ścięgien czy uszkodzenia więzadeł.
  • Tomografia komputerowa (CT) – zaawansowane badanie obrazowe, które pozwala na szczegółową ocenę kości. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce skomplikowanych złamań.

Testy elektrofizjologiczne

Testy elektrofizjologiczne, takie jak elektromiografia (EMG) i badanie przewodnictwa nerwowego (NCV), są szczególnie przydatne w diagnostyce zespołu cieśni nadgarstka oraz innych neuropatii. Pozwalają na ocenę funkcji nerwów i mięśni oraz lokalizację ewentualnych uszkodzeń.

Badania laboratoryjne

W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie badań laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi, OB, CRP czy badania serologiczne w kierunku chorób reumatycznych. Pozwalają one na wykluczenie lub potwierdzenie chorób zapalnych i autoimmunologicznych, które mogą być przyczyną bólów nadgarstka.

Leczenie bólów nadgarstka

Leczenie bólów nadgarstka zależy od przyczyny dolegliwości. Poniżej przedstawiamy najczęstsze metody leczenia:

Leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze obejmuje:

  • Unieruchomienie – stosowanie ortez, szyn czy opasek elastycznych w celu unieruchomienia nadgarstka i zmniejszenia bólu.
  • Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz leków przeciwbólowych w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego.
  • Fizjoterapia – ćwiczenia wzmacniające i rozciągające, masaże oraz zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak ultradźwięki czy laseroterapia.
  • Iniekcje – w niektórych przypadkach stosuje się iniekcje kortykosteroidów w celu zmniejszenia stanu zapalnego i bólu.

Leczenie operacyjne

W przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym lub w przypadku ciężkich uszkodzeń konieczne może być leczenie operacyjne. Przykłady zabiegów operacyjnych obejmują:

  • Operacja zespołu cieśni nadgarstka – polega na przecięciu więzadła poprzecznego nadgarstka w celu zmniejszenia ucisku na nerw pośrodkowy.
  • Rekonstrukcja ścięgien i więzadeł – w przypadku zerwania ścięgien lub uszkodzenia więzadeł konieczne może być ich rekonstrukcja.
  • Artroskopia nadgarstka – małoinwazyjny zabieg, który pozwala na ocenę i leczenie uszkodzeń wewnątrz stawu nadgarstkowego.

Podsumowanie

Diagnostyka różnicowa bólów nadgarstka jest kluczowa dla skutecznego leczenia i zapobiegania powikłaniom. Wymaga zastosowania różnych metod diagnostycznych, takich jak wywiad i badanie kliniczne, obrazowanie, testy elektrofizjologiczne oraz badania laboratoryjne. Leczenie bólów nadgarstka zależy od przyczyny dolegliwości i obejmuje zarówno metody zachowawcze, jak i operacyjne. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe dla poprawy jakości życia pacjentów i zapobiegania przewlekłym dolegliwościom.